το ηλιακό σύστημα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

Αστέρας: το ουράνιο     σώμα που εκπέμπει φως και θερμότητα. 
Αυτόφωτο σώμα: το ουράνιο σώμα που έχει δικό του φως 
Δορυφόρος: το ουράνιο σώμα που περιστρέφεται γύρω από έναν πλανήτη  
Ετερόφωτο σώμα: το ουράνιο σώμα που δεν έχει δικό του φως  
Ηλιακό σύστημα: ο Ήλιος με τους πλανήτες και τους δορυφόρους τους  
Πλανήτης: το ουράνιο σώμα που περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο

Στο σύμπαν υπάρχουν περίπου ένα τρισεκατομ- μύριο τρισεκατομμύρια άστρα.    Τόσα άστρα όσοι είναι και οι κόκκοι άμμου  όλων των ωκεανών της Γης!

Ότι βλέπουμε στον ουρανό ανήκει στο παρελθόν.            Το φως του ήλιου χρειάζεται 8,5 λεπτά περίπου για να φτάσει στη Γη , δηλαδή τον βλέπουμε όπως ήταν 8,5 λεπτά πριν.

Το πλησιέστερο σε μας    άστρο είναι ο Ήλιος. Απέχει 150.000.000 χλμ. Το αμέ-σως επόμενο κοντινό    άστρο είναι τοΆλφα του Κενταύρου που βρίσκεται σ’ απόσταση 44 τρισεκατομμύρια χλμ. Αν ταξιδεύαμε μ’ ένα διαστημόπλοιο με ταχύτη-  τα 50.000 χλμ. την ώρα ,   θα φτάναμε στη Σελήνη   σε 8 ώρες , στον Ήλιο σε 125 ημέρες και στο άλφα Κενταύρου σε 92.880 χρό-νια ! Το πιο απόμακρο αντικείμενο που έχουμε παρατηρήσει βρίσκεται τό-σο μακριά από εμάς , ώστε το φως του χρειάζεται 15 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη!

Το πόσο φωτεινό μας φαίνεται ένα αστέρι εξαρτάται απ’ την απόστα-σή του απ’ τη Γη , το μέγε-θός του και το χρώμα του. Υπάρχουν άστρα σ’ όλα σχεδόν τα χρώματα της Ίριδας : γαλάζια , λευκά , κίτρινα , κόκκινα κλπ. Το χρώμα ενός αστεριού εξαρτάται απ’ την επιφανειακή θερμοκρα-    σία του. Τα πιο θερμά άστρα έχουν γαλάζιο χρωματισμό και η επιφανειακή τους θερμοκρασία φτάνει ως    και 30.000 βαθμούς   Κελσίου ( Η επιφανειακή θερμοκρασία του Ήλιου είναι 6.000 βαθμοί Κελσί-  ου ). 

Με βάση το χρώμα  ενός άστρου μπορούμε να   υπολογίσουμε τη   θερμοκρασία του. 

Τ’ άστρα μάς πλησιάζουν ή απομακρύνονται από μας. Για παράδειγμα , ο Σείριος απομακρύνεται από μας    με ταχύτητα 8 χλμ. κάθε δευτε-ρόλεπτο. Αντίθετα η Αίγα του Η-νίοχου μας πλησιάζει με ταχύ-τητα 30 χιλιόμετρα κάθε δευτερόλεπτο και οΛαμπαδίας   με ταχύτητα 200.000 χιλιομέτρων την ώρα ! Βέβαια      τ’ άστρα βρίσκονται τόσο   μακριά μας που θα χρεια-      στούν δισεκατομμύρια χρόνια για να μας φτάσουν. 

Όλα τ’ άστρα περιφέρονται   γύρω απ’ το γαλαξιακό κέντρο. Μαζί τους και ο Ήλιος μας ,        που χρειάζεται περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια για να συμπληρώσει μια πλήρη γαλαξιοκεντρική τροχιά. Στα         5 δισεκατομμύρια χρόνια από τότε που γεννήθηκε το άστρο   μας , το Ηλιακό Σύστημα έχει κάνει αυτή την τροχιά περίπου 20 φορές.